زنان در حوزه رسانه
" عکاسی "
بخش دوم
تهیه کننده : الهه
اردلانی
روابط عمومی دفتر
مطالعات وبرنامه ریزی رسانه ها
بهمن ماه 1399
فاطمه سادات نوابصفوی
فاطمه سادات نوابصفوی متولد 1322 است وی کارشناسی کامپیوتر از آمریکا دارد .از زنان حاضر
در دوران دفاع مقدس بود که فعالیتهای مختلف در عرصه دفاع مقدس انجام داد از عکسبرداری
و خبرنگاری گرفته تا فعالیت چریکی، دیدهبانی، امداد و نجات. او فرزند شهید سیدمجتبی
نوابصفوی از مبارزان جمعیت فداییان اسلام است که در عملیات آزادسازی خرمشهر در سال
61 به عنوان تنها زن رزمنده دوشادوش مردان به مبارزه پرداخت. وی ا ز جمله همرزم های
“کاظم اخوان” بود. در کشمیر، کوزوو،در خطوط جنگی اسراییل و لبنان عکس های زیادی ثبت
کرده است. از سوابق اجرایی و هنری او برگزاری چندین دوره نمایشگاههای عکس از حماسه
8 ساله دفاع مقدس همراه با زیرنویسهای مربوط به هر عکس در کشورهای سوریه، ترکیه، مصر،
اردن، لبنان، انگلستان و ایالات متحده آمریکا و تالیف چندین مقاله که بنا بر طرح در
مجامع بینالمللی، سندیت آنها با عکسهایی که به پیوستشان بوده مورد استقبال بیشتری
قرار گرفت.
مریم کاظم زاده
"مریم کاظم زاده"، عکاسِ خبری جنگ، متولد
سال 1335 در شیراز است. وی سابقه همکاری با روزنامه های انقلاب اسلامی ، کیهان و مجله
زن روز را دارد. او تحصیلات عالیه اش را در انگلستان از سال 1355 تا 14 بهمن 1357به
پایان رسانده است. انجام عکاسی به شیوه آزاد همزمان با شرکت در چندین منطقه عملیاتی
از نیمه دوم سال 1361- حضور در منطقه عملیاتی سر پل ذهاب به عنوان عکاس و بهدار در
بیمارستان پادگان ابوذر، سال 1361-فعالیت به عنوان گزارشگر در تحریریه نشریه زن روز،
سال 1362- اشتغال در واحد تحریریه و قسمت گزارش
روز و سرویس اجتماعی روزنامه کیهان- 1363 تا سال 1384و عضو هیئت تحریریه مجله بهداشت
زنان را در کارنامه خود دارد .وی همچنین نویسنده
دو کتاب عکاسان جنگ و کتاب خبرنگار
جنگی است.
مژگان طریقی
مژگان طریقی متولد سال 1341 تهران است و سال ها در
زمینه هنر عکاسی فعالیت های علمی پژوهشی انجام داده و مدیر اجرایی چاپ چند کتاب بوده
است .وی مدرس هنرستانهای وزارت ارشاد از سال 1367-1377 مدرس دانشگاه الزهراء دانشکده
هنر از سال 1377 تا 1381بوده است.او همچنین
ریاست موزه عکسخانه شهر را تا سال 1394 عهده دار بوده است. همزمان با هفته دفاع
مقدس در مهرماه 99 سه زن عکاس دفاع مقدس که در دوران جنگ در جبهههای جنگ حضور داشتهاند،
توسط خانه موزه دکتر شریعتی با طی یک فتوکلیپ در فضای مجازی معرفی شدند که مژگان
طریقی یکی از آ« سه زن بود .
آزاده اخلاقی
آزاده اخلاقی متولد ۱۳۵۷،در مشهداست عکاس و کارگردان ایرانی در زمینه
تاریخ و فارغالتحصیل دانشگاه RMIT ملبورن استرالیا
است. «به روایت یک شاهد عینی» یکی از عظیمترین پروژههای عکاسی است که در چند سال
گذشته در ایران انجام شدهاست. حاصل این پروژهٔ سه ساله که با تحقیق بسیار همراه بود،
ثبت هفده فریم با اجرای بسیار عالی و دقیق با جزئیات است. این هنرمند صحنه مرگ اشخاصی
را به تصویر کشیده که از صحنه مرگ آنها هیچ گونه تصویری ثبت نشدهاست. «به روایت یک
شاهد عینی» شامل ۱۷ مرگ در تاریخ معاصر ایران است. آزاده اخلاقی در رشته علوم رایانهای
تحصیل کرده اما به خاطر فعالیت و موفقیت چشمگیرش در زمینه هنرهای مفهومی شناخته شدهاست.
او از سال ۸۰ تاکنون نمایشگاههای مختلفی در ایران، ترکیه و استرالیا برگزار کردهاست.
جایزه بینالمللی «اسکان» سازمان ملل UNHABITAT در حوزه
عکاسی و جایزه نخست و تقدیر به عنوان ارائه دهنده بهترین اثر در مسابقه «زنان و زندگی
شهری»را در کارنامه خود دارد .
نیوشا توکلیان
نیوشا توکلیان متولد ۱۳۶۱ در تهران خبرنگار و عکاس
ایرانی است. از سال ۲۰۰۲ عکسهای وی در نشریات معتبر بینالمللی مثل تایم، نیویورک تایمز،
اشترن، فیگارو و برخی دیگر از نشریات آمریکایی و اروپایی به چاپ رسیدهاست. او عکاس
خودآموختهای است که عکاسی حرفهای را در سن ۱۶ سالگی در نشریه زن آغاز کرد و در نشریات
دیگر ادامه داد.توکلیان تا کنون در کشورهای عراق، لبنان، سوریه، عربستان و پاکستان
به عکاسی پرداختهاست .گالری «تامس ایربن» در نیویورک مجموعهای از عکسهای او را در
سال ۲۰۱۳ به نمایش گذاشتهاست .نکته جالب در مورد این مجموعه این است که همه این تصاویر
در برابر پنجرهای که نمایی از ساختمانهای اطراف در پس آن دیده میشوند در ساعت ۸
شب گرفته شدهاند. نیوشا توکلیان جایزه ۵۰ هزار یورویی بنیاد ˝فتوژورنالیسم کارمینیک˝
را پس داد، توکلیان این جایزه را بعد از دریافت، برای این بنیاد پس فرستاد و بالطبع
برگزاری نمایشگاه مجموعه عکسهایش توسط این بنیاد هنری فرانسوی و همچنین چاپ کتاب این
مجموعه لغو شد چرا که حاضر نبود نام مجموعه اش را "به نسل از دست رفته
"توسط بنیاد مذکور تغییر دهد . توکلیان در سپتامبر ۲۰۱۵ به عنوان برنده جایزه
پرنس کلاوس در رشته عکاسی معرفی شد. جایزه در روز دوم دسامبر در برنامهای با حضور
خانواده سلطنتی هلند و فریبا درخشانی دبیر ایرانی این جایزه به وی اهدا شد.
مهدیه میرحبیبی
مهدیه میرحبیبی متولد 1361 در تهران و دختر حجت الاسلام میرحبیبی است . اوعکاس و خبرنگاری
است که به صورت انفرادی به کشورهای مختلفی چون سوریه، افغانستان ، سومالی سفر کرده و به عکاسی از صحنه هایی ناب از فقر و مظلومیت
مردم و جنگ پرداخته است. او عکاسی جنگ را انتخاب کرد تا خودش از نزدیک با واقعیت آن
آشنا شود .مهدیه بعد ازدیپلم در کلاس های بازیگری
آقای کیمیایی، استاد سمندریان و خانم لرستانی ثبت نام کرد. اواخر سال 87 بود. کتاب
عکاسی هادی شفاعیه را گرفت و خواند. از خانه بیرون زد، عکس گرفت و نورها را تست کرد
و ... خیلی خوشش آمد . سال 88 بود که همراه یک گروه از دوستان سینمایی اش برای حضور
در یک برنامه به کردستان رفت و جنگ را لمس کرد . در سال 89 به افغانستان سفر کرد
زمانی که 20 حمله انتحاری انجا اتفاق
افتاد . یک ماه و نیم در کابل ماند و چند فریم عکس هم به دو آژانس عکس فروخت. 22 سال
قحطی و جنگ در سومالی و رویای دیدن داداب - بزرگترین کمپ آوارگان دنیا - اواخر شهریور
سال 90 مهدیه را به آفریقا کشاند. آنجا بود که برای اولین بار یک عملیات انتحاری دقیقا
جلوی چشمانش اتفاق افتاد و 150 نفر در چند متری او در آتش سوختند.یک ماه انجا بود
وبعد به هند رفت یک سال هند زندگی کرد و اواخر خرداد 92 به تهران برگشت ودی ماه
همان سال از راه بیروت وارد سوریه شدآنجا روزهایی را تجربه کرد که به طور کلی شخصیتش
را تغییر داد. مستند«چشم شیشهای» درباره زندگی مهدیه میرحبیبی است. در این مستند تجربه
سفر و عکاسی این بانوی عکاس از منطقه اورامانات و همچنین کشور سومالی و نمایشگاهی از
عکسهای او از کشورهای مختلفی چون سوریه، افغانستان، و مناطق مختلف کشورمان روایت میشود.
فاطمه بهبودی
فاطمه بهبودی متولد ۲۵ آبان ۱۳۶۴،در تهران عکاس خبری و مستند اجتماعی
ایرانی است.او که فارغ التحصیل رشته عکاسی از مرکز هنر جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران
است از سال ۱۳۸۶ فعالیت حرفهای خود را با خبرگزاری ایکنا و پانا آغاز کرد و سپس عکاسی
خبری را در خبرگزاریهای ایرنا، فارس، مهر و... و همچنین روزنامههای جامجم و دنیای
اقتصاد ادامه داد. او اولین زن ایرانی برندهی جایزه جهانی ورلدپرس فوتو برای مجموعهی
«مادران انتظار» است. این مجموعه داستان زندگی مادران شهدای مفقودالاثر ایرانی است
که پسران خود را در جنگ ایران و عراق از دست داده و بیش از ۳۰ سال چشم انتظار خبری
از پیکر فرزند خود هستند. این مجموعه عکس در سال ۲۰۱۵ برندهی جایزه ورلدپرس فوتو شد
و در سال ۲۰۱۴ جایزهی عکاسی پوی آمریکا را به خود اختصاص داد. همچنین در سال ۲۰۱۷
نشریهی تایم عکسهای او را در مجموعهی «۳۴ صدا از اطراف جهان» به نمایش گذاشت. در
سال ۲۰۱۹ پروژه " جنگ هنوز زنده است "[نامزد اصلی گرنت۲۵۰۰۰ دلاری امریکا
شد . نمایش آثاراو:
۲۰۱۳ - نمایشگاه گروهی هنر و مقاومت – تهران
۲۰۱۴ - نمایشگاه در فستیوال عکاسی و یکی از ۵ برگزیده
عکاس زن آسیا ابسکیورای مالزی
۲۰۱۵ - نمایشگاه انفرادی عکس «مادران انتظار» - میانمار
۲۰۱۷ - داوری پنجمین دوره فستیوال عکس «خانه دوست»
- مشهد و داوری مسابقه عکاسی مستند اسلواکی DOFOTO
عکاس زن منتخب سال از نگاه تایم. ومنتخب ۳۰ عکاس زن سال ۲۰۱۷ توسط سایت لنز کالچر.
۲۰۱۸ - نمایشگاه منتخب ۶۰ عکاس سال در فستیوال عکاسی
خبری لومیکس آلمان و-«۳۵ عکاسی که باید دید» منتخب سایت لنزکالچر .
۲۰۲۰ - داوری نخستین جشنواره فرهنگی مهر مادر
منصوره معتمدی
منصوره معتمدی کارشناس طراحی و عکاس آژانس گتی ایمیجز
است. او فعالیت در مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی را از سال ۱۳۷۶ آغاز کرده و تاکنون
دبیر جشنواره عکس شمیم بهار در سال ۱۳۹۲، عضو هیات داوران مسابقه عکس زن در آیینه تصویر
در سال ۱۳۸۹، عضو هیات داوران مسابقه عکس آب در قاب در سال ۱۳۹۰، عضو هیات داوران مسابقه
عکاسی تهران ۹۰ در سال ۱۳۹۰، عضو هیات داوران مسابقه عکس سفرههای افطار در سال
۱۳۹۲، عضو هیات داوران مسابقه عکس شهر زنجان ۱۳۹۲، عضو هیات داوران جشنواره عکس بسیج
هنرمندان خراسان شمالی و رضوی ۱۳۹۲ بوده است.
معتمدی همچنین نمایشگاه انفرادی کودکان خیابانی در
سال ۱۳۸۱، نمایشگاه انفرادی کودکان گل فروش در خانه هنرمندان ایران در سال ۱۳۸۷، نمایشگاه
۲ نفره با عنوان مسجد سلیمان ۱۰۰ سال پس از نفت در سال ۱۳۸۷ را برگزار کرده و موفق
به راهیابی و گذراندن دوره ورک شاپ وورد پرس فتو در ایران در سال ۸۵-۸۶ و کسب جوایز
متعدد در مسابقات ملی شده است. او همیشه برای گرفتن عکسهایش به هر جا نشانی از شهدا
بوده سر زده است. او در دومین جشنواره جهانی هنر مقاومت در سال1390تندیس، دیپلم افتخار
و مقام اول را کسب کرد .
سارا ساسانی
سارا ساسانی متولد ۱۳۶۴، در تهران است.وی دارای
دریافت مدرک فوق دیپلم عکاسی، دانشکده خبر- دریافت مدرک کارشناسی جامعه شناسی، دانشگاه
آزاد واحد تهران شمال-دریافت مدرک کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکدهی هنر و معماری-دریافت
مدرک کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات است. سارا ساسانی عکاس و دارای سابقه ی بیش از ۱۷ سال فعالیت در زمینه
عکاسی خبری و مستند اجتماعی و همچنین همکاری با روزنامه ها، خبرگزاری ها و نشریات داخلی
و خارجی مثل روزنامهی اعتماد، ماهنامهی فرهنگ و هنر، باشگاه خبرنگاران جوان، ماهنامۀ
فرهنگستان هنر، سایت ایران تئاتر، خبرگزاری مهر، خبرگزاری فارس، خبرگزاری میزان، مجلات
همشهری، ماهنامۀ نسیم بیداری، ماهنامهی عکس، ماهنامۀ شهر کتاب، سازمان زیباسازی شهر
تهران، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مجلهی العربیک و مجلهی الطفل(کویت)را
در کارنامه خود دارد . شرکت در دو پروژه ی عکاسی و نویسندگی دو کتاب به نام های
"یزد من" و "ایران، سفر زمستانی" از سوی موسسه ی فرهنگی-علمی
"اکس-چنج" در سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ ، وین، انتشارات فتوهوف از دیگر کارهای
اوست. دیگر موارد شامل:
نمایشگاه ها:
برگزاری دو نمایشکاه انفرادی با عنوان «صندلی ها»
– تالار مولوی 1385 و «رمزگشایی» – خانه هنرمندان 1395
عکس ایران – وین- 2005 وفرهنگهای خارجی- پاریس-
2005
ایران5- دیوان/
رجیونال - اتریش- باد رادکرزبورگ- لافیلد/پوترنا-2008
داستان زنان ایران و خاورمیانه- نیویورک- 2014
نمایشگاه گروهی طراحی "سیزده"- گالری سینما
ایران- بهمن 1381
نمایشگاه گروهی عکس سیاه وسفید وابسته به سازمان ملل
متحد برنامه ی جهانی غذا- گالری آرت سنترال - 1388
اکسپو ی عکس تئاتر در حمایت از مجید بهرامی1390 و
....
نمایشگاه عکس و پرفورمنس مواجهه – خانه ی هنرمندان
- آبان 1391ونمایشگاه عکس «نگاره ها»- خانه ی هنرمندان 1391
دومین نمایشگاه سالانه ی تبادل چاپ دستی (کارت پستال)-
نگارخانه لاله- فروردین 1394
نمایشگاه عکس و چیدمان «بی زمین»- گالری فردا- دی
1395
جوایز:
کسب رتبه اول نخستین مسابقه ی عکس "مترو و مردم"
– 1387
کسب رتبه اول نخستین جشنواره ی سراسری فرهنگی و هنری
"راه روشن" بخش عکس تئاتر- مشهد – 1390
کسب رتبه اول در یازدهمین مسابقه ی مطبوعاتی سالانه
ی انجمن منتقدان و نویسندگان خانه ی تئاتر- 1391
برگزیده بیست
و نهمین فستیوال جهانی عکس بلژیک و یازدهمین جشنواره ی جهانی عکس"فرانسیسکو فرنو"
- ایتالیا 2007
برگزیده ی مسابقه ی عکس تاتر – 1386
برگزیده ی صد عکس برتر سال با عنوان " بهترین
عکس های عمر ما " در نشریه هنری حرفه هنرمند
ش 32- بهار 1389
دریافت لوح سپاس از دومین سمینار پژوهشی تئاتر دانشگاهی
فروردین - 1382
دریافت لوح سپاس جهت ارائه ی عکس در زمینه ی مسائل
اجتماعی در هفتمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی از سوی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
–تیر 1385
دریافت دیپلم افتخار مسابقه ی عکسهای برتر تئاتر نیمه
ی اول سال 1385
دریافت لوح سپاس به عنوان عکاس فعال در حوزه ی آسیبهای اجتماعی – مرداد 1387
دریافت لوح سپاس به عنوان عکاس فعال در حوزه ی فرهنگ و هنر از سوی فرهنگستان هنر
جمهوری اسلامی– مرداد 1387
دریافت لوح سپاس به عنوان عکاس فعال در حوزه ی تئاتر از سوی مرکز هنرهای نمایشی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی– فروردین 1390
راهیافته:
دومین جایزه ی سالانه ی عکاسی مطبوعاتی کاوه گلستان-
آبان 1384
چهارمین جشنواره ی سراسری عکس جوانان ایران- ارومیه-
آذر 1387
دومین جشنواره ی سراسری عکس زنان و زندگی شهری- خانه
هنرمندان- خرداد 89
جشنواره ی هنرهای تجسمی شهر آسمان- مرداد 1391
سومین فستیوال سالانه ی پرتره سازی- گالری شیرین- شهریور
1393
هشتمین جشنواره ی بین المللی هنرهای تجسمی فجر- گاری
صبا- بهمن 139
مهین محمدزاده
مهین محمدزاده
متولد ۱۳۷۲در شهرستان زاهدان در استان پهناور سیستان و بلوچستان است. در 18
سالگی ، در صدا و سیمای استان سیستان و بلوچستان یک دوره خبرنگاری را می گذراند و از
سال ۹۰ الی ۹۶ کار مطبوعاتی انجام داده است. در دنیای عکاسی مستند و مطبوعاتی بسیاری
از عکاسان او را می شناسند. در طول همکاریش با رسانه های متعدد ، به روستاهای مختلف
استان سیستان و بلوچستان سفر می کرد .مهین محمدزاده در سال 1396جایزه عکس شید را دریافت
کرد وهمچنین در روز جهانی زن مصادف با ۸ مارس، نامش بین ۳۴ زن موفق عکاس در جهان معرفی
شد.