انتشار مجموعه قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات،آیین‌نامه اجرایی و شیوه‌های موضوعی

 مجموعه قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات، آیین‌نامه اجرایی و شیوه‌های موضوعی مرتبط با آن با پیشگفتاری از محمد مهدی اسماعیلی، وزیر وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها منتشر شد.

به گزارش روابط‌عمومی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها، کتاب « مجموعه قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات، آیین‌نامه اجرایی و شیوه‌های موضوعی» از مجموعه کتاب‌های رسایار دفتر مطالعات است که به‌تازگی منتشر و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. کتاب حاضر در دو بخش به تبیین و تشریح قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات می‌پردازد. بخش نخست شامل شش فصل موضوعی است که در آن  به تعاریف و آیین‌نامه دسترسی به اطلاعات، ترویج و شفافیت، استثنائات دسترسی به اطلاعات، و ماهیت عملکرد کمیسیون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات و مسئولیت‌های مدنی و کیفری پرداخته شده است.

در بخش دوم کتاب نیز آیین‌نامه‌ها و شیوه‌های اجرایی مرتبط با قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات آورده شده است.

بر پایه این گزارش، حق دسترسی به اطلاعات یکی از اصول بنیادین حکومت‌های دموکراتیک و تضمین‌کننده حقوق بشری است که از سوی قوانین بین‌المللی نیز مورد حمایت قرار گرفته است. هم‌چنین در منابع اسلامی نیز به ضرورت اطلاع‌رسانی به مردم از سوی حاکمان اسلامی تصریح شده است. بر این اساس، اصل سوم قانون اساسی، دولت جمهوری اسلامی را موظف کرده که همه امکانات خود را برای بالا بردن سطح آگاهی‌های عمومی در همه زمینه‌ها به‌کار گیرد. به همین منظور در سال 1387 قانونی باعنوان « قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات برای حمایت از دسترسی آزاد به اطلاعات» در کشور به تصویب رسید که به موجب آن هرشخص ایرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی را دارد مگر آنکه قانون منع کرده باشد. در این راستا، با ایجاد سامانه انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات، همه مؤسسات مشمول قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مکلف‌ شده‌اند در این سامانه فعال شده و به درخواست‌های شهروندان پاسخ دهند.

برای نظارت بر اجرای این قانون نیز کمیسیونی به نام کمیسیون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات پیش‌بینی شده که از زمان شکل‌گیری تاکنون تلاش کرده تا علاوه بر ایجاد زمینه‌های لازم برای اجرایی شدن قانون، با شناسایی موانع موجود آنها را از میان بردارد. این کمیسیون برای پاسخگویی به ابهامات و پرسش‌های مبتلا به عوام تاکنون 12 شیوه‌نامه موضوعی و تبیینی تصویب و ابلاغ کرده است که برای آشنایی در بخش دوم کتاب ارائه شده است.

چاپ نخست کتاب « مجموعه قانون انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات، آیین‌نامه اجرایی و شیوه‌های موضوعی» در قطع پالتویی، با شمارگان 300 نسخه، در 143 صفحه در شهریور سال 1402 از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها منتشر و به بازار عرضه شده است.